Een koninklijke groene wandeling van Laken (Brussel) naar Merchtem
… of naar Meise, Opwijk of Asse
Als je het hebt over wandelen in Brussel, denken velen meteen aan een toeristische, al dan niet geleide toer door de hoofdstad. Maar de hoofdstad van België en zeker het hele Brusselse Gewest heeft veel meer en vooral veel meer groen te bieden. En om dat te ontdekken is er de Groene Wandeling, een parcours van circa 60 km in de groene rand van het Brussels Gewest, bestemd voor wandelaars en fietsers (soms samen, soms gescheiden).
Neem daarbij de Grote Routepaden 12 en 126 die het Gewest doorkruisen en je hebt al vlug heel wat mogelijkheden om vanuit Brussel interessante wandelingen te maken.
Wij bespreken hier de zelf uitgestippelde wandeling vanuit het “koninklijke” Laken naar Merchtem via de GR12, de Groene Wandeling en de GR126. En bieden varianten aan naar Meise, Asse en Opwijk.
De Groene Wandeling
De eerste plannen voor een groene wandeling in de groene rand van het Brussels Gewest dateren al van het begin van de tachtiger jaren. Na vele jaren en vele financiële, bureaucratische en andere strubbelingen is de Groene Wandeling eindelijk in 2009 een feit. Er volgen nog aanpassingen en verbeteringen maar in 2014 is alles eindelijk zo goed als rond en krijgt de Groene Wandeling van Trekkings.be de prijs van de Beste Benelux Lange Wandelroute van het Jaar. Wie alles wil weten over de historiek van de Groene Wandeling, kan terecht op de Trails & Trekking website van wandel- en trekking goeroe Luc Selleslagh (die de route trouwens helemaal heeft bewandeld): http://www.trekkings.be/degroenewandeling.html
Zie ook onderaan deze reportage Info & documentatie
Van Bockstael (Laken) naar Merchtem
(24,8 km, 215 hoogtemeters)
Zowel bij het traject dat een twintigtal Natuurwandelaars op zondag 23 mei liepen als bij de onderaan voorgestelde varianten, is uitgegaan van verbindingen met het openbaar vervoer (De Lijn en/of de NMBS)
Op deze voor een keer droge zondag in mei nemen wij in Merchtem bus 245 van De Lijn tot halte Bockstael B aan de gelijknamige laan in Laken (zo genoemd naar een voormalige Brusselse burgemeester). Deze bushalte bevindt zich pal naast de uitgang van het metro- en treinstation Bockstael. En is dus omwille van de vlotte bereikbaarheid ideaal als start van deze wandeling.
We steken de Bockstaellaan over en gaan recht tegenover de bushalte de Kunstenaarsstraat in. Vervolgens de tweede links Chrysantenstraat en rechts de Vrièrestraat. Langs de Prins Karelsquare en park met de Molenbeek, die we straks een heel stuk gaan volgen. Deze straat brengt ons op de groene Sint-Annadreef en de wit-rode bewegwijzering van de GR12, die we naar links volgen. Wat verder, ter hoogte van de Europese school (de voormalige militaire school) klimt de GR12 rechts naar omhoog
om zo op de Koninklijke Parklaan te belanden.
Tegenover de ingang van het koninklijk paleis verlaten we de laan naar links, richting Plein van de Dynastie, het monument met standbeeld van Leopold I.
De GR12 is hier tevens de “Via Brabantica”, onderdeel van de bedevaartweg naar Compostella.
Vanuit dit heuvelachtig park krijgen we een uitgebreid zicht over de hoofdstad.
Brussel is hier ook volop bezig met onderhoudswerken om de erosie tegen te gaan en de heuvels aan de rand van de groene vlakte zijn momenteel met houten hekkens afgesloten voor het publiek en (vooral) voor mountainbikers.
Er volgt nu een zigzag afdaling door het park en we zien de eerste bewegwijzeringspaaltjes van de Groene Wandeling (die van rechts van de Van Praetbrug over het zeekanaal komt). En meteen ook een eerste infobord over dit traject van de wandeling.
We verlaten hier de GR12, die door het Osseghempark naar Grimbergen trekt.
Vooraleer het Sint-Lambertusplein over te steken, krijgen we rechts nog een mooi uitzicht op het Atomium.
Door een poort gaan we nu de koloniale tuin van Laken binnen, na het koninklijk park van Laken het tweede groene hoogtepunt van onze wandeldag.
De koloniale tuin dateert van 1905 en is vandaag één van de schakels in de Groene Wandeling die vanaf het kanaal de ronde maakt van de tuinen en parken die koning Leopold II wilde voor de verfraaiing van de omgeving van zijn paleis. Hij kreeg de idee voor de tuin om er uit Congo afkomstige exotische planten in te bestuderen en te kweken.
Aan de ingang van de tuin staat een cottage in Normandische stijl.
De tuin is vandaag nog steeds een oase van groen en bloemen en een voor velen onbekende Brusselse parel.
Via een tunneltje onder de Witte Acacialaan maken we vervolgens de naadloze oversteek naar het groen en de vijvers van het Jean Sobieskipark.
De paaltjes en bordjes van de Groene Wandeling voeren ons nu langs de Clementinasquare en over de Alphonse Wautersstraat naar de Prins Leopoldsquare. Een ovaal plein waarop symmetrisch acht verkeerswegen uitkomen. De square vormt het middelpunt van een stervormige wijk, gerealiseerd rond 1900 en is genoemd naar de toekomstige koning Leopold III, het eerste kind van Albert I en Elizabeth, geboren in 1901.
We verlaten de square en gaan de Duysburgstraat in. Bij de verkenning van deze wandeling, een paar weken terug, merkten we dat hier de bewegwijzering ontbrak. We signaleerden dit aan Leefmilieu Brussel en visit.brussels (de toeristische dienst) en vandaag zien we hier een splinternieuwe bord dat ons op het juiste pad houdt. Alvast een pluim voor de snelle interventie!
We steken op een rondplein twee lanen over: de Smet de Nayer en Guillaume De Greef en betreden het jeugdpark van Jette, een onderdeel van het Koning Boudewijnpark in de Molenbeekvallei.
We kruisen de Heilig Hartlaan en trekken nu echt het Koning Boudewijnpark in. Je kan er niet naast kijken want overal staan houten zitbanken met de naam van onze voormalige koning (zowel in het Nederlands als het Frans).
We volgen de hele tijd de Molenbeek in dit erg mooie landschapspark.
De Molenbeek (die uitmondt in de Zenne) verandert hier soms zelfs in een snelstromend beekje.
Wat verder zien we de Kloosterbeek (die ontspringt in het Dielegembos) uitmonden in de Molenbeek en passeren we enkele schilderachtige vijvers
en zonnende eendenkuikens.
Na de oversteek van de Tentoonstellingslaan, maakt het recreatieve karakter van het Koning Boudewijnpark plaats voor de natuur. We wandelen hier langs de poelen en het natuurgebied van de moerassen van Jette en Ganshoren. Het gebied wordt mee beheerd door Natura 2000, een Europees netwerk van beschermde natuur (https://www.natura2000.vlaanderen.be/)
Natura 2000 zorgt hier ook voor heel wat informatie langsheen ons pad.
Op de kasseien van de Bosweg zeggen we de Groene Wandeling vaarwel en trekken samen met de GR126 naar rechts het Laarbeekbos in.
Het verleden van het bos is rechtstreeks verbonden met de geschiedenis van de abdij van Dielegem, die in de 11de eeuw werd gesticht. Net zoals het Zoniënwoud biedt de site plaats aan een belangrijk beukenbos. Een bosvijver, waar één van de drie beken van het bos ontspringt, strekt zich uit over een lengte van een dertigtal meter.
We zijn onder de indruk van de majestueuze beuken
en passeren wat later ook aan de Chalet van Laarbeek, een voormalige villa omgevormd tot brasserie-restaurant.
Door een zee van geurende daslook dalen we tamelijk steil af naar de uitgang van het bos, waar de GR126 bewegwijzering ons door de tunnel onder de Brusselse ring stuurt.
We trekken nu resoluut de Brabantse Kouters in (waarvan we hier nu ook de knooppunten-bewegwijzering zien) en werpen een laatste blik op Brussel.
Tijd voor onze middagpauze, na een kleine 11 km, op het terras van café De Groenvink langs de Dorpsstraat in Relegem (waarvoor we wel even van ons GR parcours moeten afwijken).
We gaan nu verder over de Brabantse Kouters en langs een bosje en een half holle weg dalen we af naar de vallei van de Amelvonnesbeek. Om dan over een met fluitekruid afgezoomd pad
het pittoreske Sint-Gudulakerkje van Hamme te bereiken.
Het gaat bergop over een recent met steenslag vernieuwde weg naar een imposante es die ooit als grens-boom is aangeplant om de ingewikkelde grens tussen Kobbegem (nu Asse) en Hamme (nu Merchtem) vast te leggen.
We klimmen nog even door en komen aan de wandelboom van Grote Routepaden op de kruising van de GR126, de GR128 Vlaanderenroute en de streek-GR Groene Gordel. Zowel de wandelboom als de bewegwijzering van de Brabantse Kouters zijn hier duidelijk aan een opfrisbeurt toe.
Met de GR126 en de GR128 samen gaat het nu naar de Brusselsesteenweg in Brussegem, af en toe slalommend tussen de plassen.
De twee GR-paden voeren ons vervolgens naar de Wolvertemsesteenweg, die we oversteken om daarna via de Kleistraat af te dalen naar het Hof te Hobosch, ook bekend als de Verbrande Hoeve.
Wat verder (we zijn hier op de Hunsberg) splitsen de GR126 en 128. Ook de GR-bewegwijzering ontsnapt hier spijtig genoeg niet aan het vandalisme.
We volgen de Hunsberg en tot onze verbazing duikt er langs deze straat plots een O-L-Vrouw van Lourdeskapelletje uit het niets op.
Verbazing alom want tot vorige week stond hier helemaal geen kapelletje… Weet iemand meer?
We volgen de GR126 nog tot op het kruispunt van Langevelde en Breestraeten, waar het Grote Routepad richting Buggenhout en het eindpunt Mariekerke doorloopt.
Wij slaan hier linksaf richting Brabants Kouters-knooppunt 4 en volgen wat later het altijd mooie pad langs de Grote Molenbeek.
Om zo aan ons eindpunt, het August De Boeckhuis
naast de kerk van Merchtem te belanden.
INFO & documentatie
De Groene Wandeling is een realisatie van de Dienst Leefmilieu van het Brussels Gewest.
Van de wandeling bestaat er een 70 pagina’s tellende brochure met detailkaarten en achtergrondinformatie. Het hele traject is ingedeeld in 7 deeltrajecten, zoals bijvoorbeeld “Het Heizelplateau en de koninklijke parken” en “Tussen Zenne en Woluwe”.
Een overzichtskaart en de hele brochure kan je downloaden:
https://leefmilieu.brussels/themas/groene-ruimten-en-biodiversiteit/de-groene-wandeling
Je vindt eveneens een directe link naar de Groene Wandeling op de website van visit.brussels, de toeristische dienst van het Brussels Gewest: https://visit.brussels/nl/place/De-Groene-Wandeling
Voor de GR paden 12 en 126 kan je vanzelfsprekend terecht bij de vzw Grote Routepaden (https://www.groteroutepaden.be/) en Sentiers GR asbl (https://grsentiers.org/)
Het hele traject van de Groene Wandeling en van de GR12 en GR126 paden vind je terug op RouteYou. Je kiest daarvoor best de OpenWalkMap als kaartformaat.
We hebben deze wandeling uitgestippeld op basis van de GR12 Amsterdam – Parijs, de Groene Wandeling van het Brussels Gewest en de GR126 Mariekerke – Membre-sur-Semois. Deze combinatie zorgt (op enkele straten bij de start na) voor een volledig bewegwijzerd parcours.
Het parcours van onze wandeling kan je terugvinden en downloaden op RouteYou: https://www.routeyou.com/nl-be/route/view/8817636/wandelroute/natuurwandelaars-wandelkrant-gr12-groenewandeling-gr126
De groene rand, lees de Brabantse Kouters, ten noordwesten van Brussel zijn voor velen een geliefkoosd wandelgebied en de thuisbasis van talrijke wandelverenigingen. Daarom en speciaal voor die verenigingen en de talrijke wandelaars uit de regio, hebben we een aantal variaties op deze schitterende en verrassend groene wandeling vanuit Brussel gemaakt.
Bockstael – Mollem (Rechtstreekse treinverbinding)
Deze wandeling van 20,1 km en 216 hoogtemeters verlaat de GR126 aan de wandelboom (zie foto in de reportage) even voorbij Hamme en volgt de geelrood bewegwijzerde streek-GR Groene Gordel tot aan het station van Mollem (deelgemeente van Asse)
Bockstael – Meise (Bus 251 van de Nieuwelaan in Meise naar Bockstael)
Een wandeling van 19,8 km en 199 hoogtemeters. Aan de wandelboom in Hamme gaat het rechtsaf via de streek-GR Groene Gordel naar de Plantentuin en de Nieuwelaan in Meise.
Bockstael – Mazenzele (Bus 23 en 24 naar Gemeenteplein Asse, bus 242 naar Bockstael)
Vanaf de wandelboom voorbij Hamme eveneens de streek-GR Groene Gordel naar Mollem en verder volgen tot de Steenweg nabij het Dorp van Mazenzele (25 km, 243 hoogtemeters)
Bockstael – Asse-Ter-Heide (Bus 214 naar Gemeenteplein Asse, bus 242 naar Bockstael)
En voor wie het “iets meer” mag zijn: hetzelfde parcours als wie naar Mollem en Mazenzele trekt, met het altijd mooie Kravaalbos als extraatje tot Asse-Ter-Heide (28,1 km en 296 hoogtemeters)
Voor nog meer wandelplezier over de Brabantse Kouters kan je terecht op de site van Toerisme Vlaams-Brabant: https://www.toerismevlaamsbrabant.be/thema/dewandelprovincie/brabantse-kouters
Tekst: Gilbert Roels
Foto’s: Linda Vereertbrugghen en Gilbert Roels